يكي از مواد جالبي كه بشر براي سـاخت سـر پنـاه از آن اسـتفاده كرده است، استخوان مي باشد. در كاوشـهاي مـزين از روسـتاهای شهرستان چرنيكوف (واقع در جمهوري اوكراين)، در محل يكـي از مساكن مربـوط بـه دوران پارينـه سـنگي؛ بقايـاي خانـه اي كـه از استخوان ماموت ساخته شده بود، بدست آمد. پيدو پليچكف و چـوو كوپاياس دو تن از باستانشناسان اوكـراين بـين سـالهاي ۱۹۶۲– ۱۹۵۴ در داخل ساختمان خانه، توده اسـتخوانهاي ديگـري از ايـن حيوان ماقبل تاريخي را بدست آوردند. در كف ساختمان نيـز، آثـار سه آتشگاه و چهار جفت سكوي استخواني كشف شد كه به عنوان تكيه گاه براي ديرك هايي كه از داخل، طاق خانه را نگاه مي داشته اند به كار رفته اسـت. تحليـل دقيقـي از آثـار معمـاري و اشياي مكشوفه سبب شد كه باستان شناسان در تاريخ خانـه پارينـه سنگي مزين دو دوره را تشخيص دهند. ايـن خانـه كـه مـدتي بـه عنوان اقامتگاه در فصل زمستان به كار رفته بود، با گذشـت زمـان ويران شده و سـاكنانش ايـن سـاختمان سـه تنـي را كـه بـيم آن مي رفت ناگهان فرو بريزد، ترك كرده بودند.
اردوگاه ماقبل تاريخي روز به روز گسترش بيشتري مي يافت و روستاييان مزين نياز به يك ساختمان عمومي داشتند؛ از اينرو به فكر افتادند كه خانه كهنسال را كه به حال ويراني و خرابي افتـاده بود و سكونت در آن امكان نداشت، مجددا مورد استفاده قرار دهند. پس از آنكه اين خانه مخروبه را مرمت كردند و بـا بـه كـار بـردن جرزهاي داخلي بـدان اسـتحكام بخـشيدند، آن را بـراي برگـزاري مراسم ايام جشن و شـادماني و انجـام مراسـم مـذهبي اختـصاص دادند و درعين حال استخوانهاي تزيين يافته ماموت را در داخل آن جاي دادند. اينگونه وسايل هنوز هم در ساختن كلبه هاي برخـي از قبايل شمال شرقي سيبري مورد استفاده قرار مي گيرند. از ديگر موارد استفاده بشر از استخوان در معماري، مي تـوان به پاشنه هـاي در، از جـنس اسـتخوان، اشـاره كـرد. اين گونه پاشنه هاي در تا كنون از محوطـه هـاي باسـتاني بـسياري بدست آمده است. يك پاشـنه درِ اسـتخواني، از محوطـه باسـتاني اترانجيخرا در هند كه متعلق به هزاره دوم ق.م مـي باشـد، بدسـت آمده است.